Dit is de blauwdruk van een presentatie voor Swilion d.d. 8 november 2001. Het geeft een indruk hoe de mogelijkheden van een virtuele organisatie concreet gemaakt kunnen worden.

Mindmapping een virtueel gereedschap in communicatie

Het leven, dus iedere organisatie kent een zichtbare en onzichtbare wereld. Bijv. materie/orde & stabiliteit is zichtbaar, energie/ chaos & flux niet. We zouden dit virtueel kunnen noemen.

UNDERNEATH
Below what we think we are
we are something else,
we are almost anything.
D.H. Lawrence

Volgens het woordenboek betekent Virtueel : voorwaardelijk, innerlijk aanwezig, maar in zijn vermogen niet tot uiting komend.
Nu is dit het woordenboek, we mogen niet vergeten dat woorden de betekenis hebben die mensen er aan geven. Toch wil ik de originele betekenis gebruiken als ingang voor ‘mindmapping’ en communiceren. En zo een onderzoek te starten naar de behoeften om “virtueel samen te werken”. Wat hoop geeft is dat het voorwaardelijk, innerlijk aanwezig is. De opzet is dus om hier de innerlijke mogelijkheden naar boven te brengen (zichtbaar te maken) zodat de concrete organisatie De voorwaarden schept om de vermogens van de samenwenwerkende delen tot uiting te laten komen.
In vooroverleg zijn voorwaarden geschapen en nu is het aan mij om te assisteren bij het tot uiting brengen van uw innerlijke vermogens of liever gezegd wensen/dromen. Want het is de droom die het begin is van iets nieuws.
Virtueel, niets is meer virtueel dan de hersenen (mind) want in die 250 gram zit een aantal neuronen dat onwaarschijnlijk veel is: 1 gevolgd door miljoen nullen.... (25 000 zakjes suiker) en dan doen die neuronen het nog niet eens echt, maar de werking van dit wonderlijke orgaan zit het in de connectivity: net zoveel als de takken van alle bomen in Nederland..... Dat we er soms zo weinig mee doen geeft aan hoe geniaal de mens kan zijn in het niet tot uiting laten komen van mogelijkheden.(voorwaardelijk, innerlijk aanwezig, maar in zijn vermogen niet tot uiting komend). We brengen ze dikwijls slecht in kaart.
Het brein als voorBEELD voor organisatie?
Zo geeft Gareth Morgan het brein ook als een metafoor om een organisatie op te zetten. De aandacht wordt dan gericht op de informatieverwerking, holografisch ontwerp en zaken zoals autonome werkgroepen en JIT. Vergelijkbaar met de wensen van Swilion: Kennis intensief, Netwerk management,Openheid, eerlijkheid, Samenbindend element eigen belang, Veel communicatie (ingewikkeld), Hoge sociale intelligentie, "Safe home base" , Zuiverheid in de leer. Heel interessant is het cybernetische model. Erg geschikt om fouten in de organisatie op te sporen (vgl. Deming cirkel) en daar dan d.m.v. de 15% benadering verbeteringen aan te brengen. De bedoeling is dus dat we herformuleren if met een andere bril / invalshoek kijken. (www.hanskokhuis.nl /herformulerenIndex.html)
Wat hierbij van belang is dat we anders gaan kijken, dus ons niet vast laten binden door bekende (oude) paradigma’s, zoals managen is vooral controleren, eerder de vaart erin houden, zoals bij de hersenen.
Daarom nu even een zijspoor: onthouden en vergeten
Ook de hersenen zelf veranderen met de tijd. De aanwijzingen hiervoor stapelen zich op. Hersencellen leggen dagelijks nieuwe verbindingen, en breken oude verbindingen op. Amerikaanse onderzoekers schiepen eerder dit jaar een vergeetmuis. Met genenmanipulatie blokkeerden ze de productie van het enzym aLCaMKII in de hersenschors van het knaagdier. De zenuwcellen konden hun verbindingen daardoor niet versterken of verzwakken. Geen LTP dus en daarmee geen opslag van herinnering. De muis vertoonde een merkwaardig leerpatroon. Hij leerde aanvankelijk net zo snel als andere muizen, maar verloor daarna snel terrein, alsof zijn geheugen geblokkeerd raakte.
Waarom kon de muis toch leren? Herinneringen worden niet alleen vastgelegd in de hersenschors, maar ook in de hippocampus, een kleine structuur dieper in de hersenen.

Waarom raakte het muizengeheugen dan later geblokkeerd?
Het muizenexperiment bewijst wat neurobiologen al langer vermoeden: al onze herinneringen worden eerst tijdelijk vastgelegd in de hippocampus en daarna overgedragen aan de hersenschors. De kleine hippocampus leert de opgeslagen herinneringen aan zijn grote broer, simpel door ze steeds weer op te roepen. Door ze te repeteren, als betrof het een lesje Franse woorden. Vermoedelijk vinden die repetities 's-nachts plaats en zijn onze dromen flarden van dit proces. Het kan bij mensen waarschijnlijk wel twee tot drie jaar duren voor een nieuwe herinnering volledig in de hersenschors is vastgelegd (veranderen gaat dus niet zo snel!!). Veranderen is een ingewikkeld proces.
De betekenis voor verandering van de manier van organiseren
Als we met een nieuw systeem -paradigma: nieuwe spelregels- gaan werken, moeten we heel nadrukkelijk oefenen om ons de voorwaarden eigen te maken. De verbindingslijn tussen hippocampus en hersenschors moet sterk geactiveerd worden. Om de nieuwe voorwaarden vast te leggen in de hersenschors, zullen we erover moeten dromen; het moet ons zodanig raken dat we er bij betrokken raken. Er zijn verschillende manieren om indrukken zodanig te verwerken dat we ze ECHT BELEVEN, EROVER GAAN DROMEN EN ZO de OUDE STRUCTUUR van de HERSENSCHORS gaan veranderen. Dit is juist de bedoeling van mindmapping.
n.b. Laat je niet dwingen in een door anderen opgelegd patroon (links boven naar rechts onder, alleen letters, in één kleur: monotoon) maar werk zaken uit op je eigen manier (kleur en beeld zoveel als jij zelf wilt).En geen gevangenis van oude gewoonten: Een ander paradigma dus en je eigen innerlijke manier om te ordenen. Het maken van een mindmap helpt om 2e-hands informatie (hippocampus), bewust te maken tot 1e-hands informatie (HERSENSCHORS). De beelden -en het erover nadenken- levert materiaal op voor onze dromen, die dan weer onze hersenschors beïnvloeden en nieuwe patronen of structuren maken.
Hiervoor heeft Tony Buzan een paar spelregels bij bedacht om in het nieuwe gebied van organiseren (want aantekeningen organiseer je ook) wat houvast te hebben. Een nieuw paradigma vereist oefening. Succes in het verleden is geen garantie voor de toekomst.... en dat vergeten we gemakkelijk, vooral onder stress, dan vallen we terug op oudere -vastgelegde structuren en gewoonten.

CHANGE
Do you think it is easy to change?
Ah, it is very hard to change and be different.
It means passing through the waters of oblivion
D.H. Lawrence

Zoals Lawrence aangeeft met zijn beeld van ‘wateren van vergetelheid’ moet het oude verdwijnen om het nieuwe een plek te geven.
En zo werkt dat voor de hersenschors ook: voor nieuwe herinneringen zijn ook nieuwe zenuwverbindingen nodig (connectivity), en die groeien langzaam. De hersenschors is te omvangrijk om de vele miljarden zenuwcellen al van tevoren met elkaar door te lussen. Ons hoofd zou dan kolossale afmetingen aannemen. De zenuwcellen moeten zich daarom voortdurend hergroeperen op zoek naar de juiste verbindingen om nieuwe ervaringen te kunnen vastleggen. Pas als de juiste zenuwverbindingen zijn gelegd, kan het web van een herinnering door de hippocampus worden geactiveerd.
Het brein herschept zichzelf een leven lang, steeds op zoek naar de beste structuur om onze herinnering, ervaring en kennis toegankelijk te bewaren. De hersenen maken nieuwe verbindingen, maar heffen ook oude verbindingen op. Om ruimte te maken en orde te scheppen. Wie diep in zijn geheugen graaft, ontdekt vaak dat oude herinneringen door dit proces in ontbinding zijn geraakt. Stapje voor stapje verteren ze als bladeren, waarvan je uiteindelijk alleen nog de nerven terugvindt. Goed gebruik van de hersenen is dus heel creatief (synergie van de hersenhelft: het resultaat is meer dan een optelling van de delen), wat volgens Tony Buzan ook de opzet is van mindmapping. De virtuele mogelijkheden van het brein komen in een mind map tot uiting. Zo gaan we dus communicatie te lijf, niet virtueel maar concreet realiserend met oog voor de voorwaarden.....
Robinson en Stern (CORPORATE CREATIVITY) noemen voor creativiteit de volgende voorwaarden:
1. Alignment _ >> afstemming - op één lijn komen
2. Self-initiated activity _>> individueel activiteiten opstarten
3. Unofficial activity_>> informele organisatie stimuleren
4. Serendipity _>> serendipiteit >> open voor verwondering
5. Diverse stimuli _>> diverse stimuli gebruiken zoals createchnieken
6. Within-company communication _>> communicatie binnen onderneming
En welbeschouwd zijn het spelregels voor het steeds opnieuw herscheppen van de wijze waarop we ons organiseren. Organisatie is een zelfstandig naamwoord en het is belangrijk om werkwoordelijk te denken: zodanig organiseren dat de mogelijkheden - de potentie- tot uiting komt. Dus veranderen waar mensen ondersgeschikt worden aan de organisatie(regels). Organiseren betekent de voorwaarden scheppen om mensen goed te laten functioneren of opbloeien. Niets anders dan herformuleren dus. (zie daar)
Vooor een creatieve oefening met combinatie zie tweede deel van de workshop mindmapping
Met een computersimulatie probeerde de wetenschapper Craig Reynolds te ontdekken hoe zo’n zwerm of vlucht vogels ontstaat (hij noemde ze ‘boids’). Het opmerkelijke is, zo merkt Waldrop op, dat geen enkel commando aangaf: ‘Vorm een zwerm’.
Het ontstaan van de zwerm komt van ‘bottom-up’.

[go to English Index] [go to start page] [Back to first entry of this site]

#