Herformuleren

ANDERS KIJKEN, naar wat iedereen ziet lijkt op lateraal denken en is bedoeld om iets nieuws te doen met beschikbare middelen.

Vergiftigde wijn of antivries met een wijngeur?

In 1986 kampte Oostenrijk met een groot overschot aan vergiftigde wijn. De toevoeging van antivries (!) om de wijn zachter te maken had reeds aan enkele mensen het leven gekost. De opslag van miljarden liters wijn kostte de overheid handenvol geld en niemand had enig idee wat ermee te doen.
Toni Kahlbacher, een fabrikant uit Kitzb¨hel, ging met zo’n 3000 liter vergiftigde wijn (illegaal) experimenteren en bood uiteindelijk het ministerie van Publieke werken een prototype spray aan om op ijsbedekte wegen te strooien. Behalve de smeltkracht bij lage temperaturen -min. 28 graden Celsius vergeleken met min. 8 voor pekel - bleek de spray ook minder slecht voor het milieu. Het vermindert de aantasting van bomen en reduceert vervuiling van de waterspiegel.
Hier betekende lateraal denken dat hij het herformuleerde door giftige wijn te zien als een soort pekel met een wijngeurtje.

lateraal denken
Verandering voorkom je niet door je ertegen te verzetten
De bedoeling van lateraal denken (term bedacht door Edward de Bono: The Use of Lateral Thinking, Pelican Books) is los te komen van het vertikale, superlogische denken. Ons denken vindt meestal niet plaats tijdens de logische stappen, maar tijdens de daaraan voorafgaande fase van kijken. Lateraal denken probeert het kijken te veranderen. Bijv. Bij het kind dat steeds de kerstversieringen uit de boom haalt: zet de boom in de box. Het probeert andere benaderingen te vinden. Je kunt geen nieuw gat graven of vinden door hetzelfde gat dieper te graven. Ons brein ordent informatie in patronen. Door dit bijvoorbeeld om te draaien krijgen we nieuwe gezichtspunten. Onze denkgewoonten zijn gebaseerd op de logica: we gaan uit van een bepaald punt en deduceren. Dit noemt De Bono vertikaal denken. Ook fouten kunnen tot goede oplossingen leiden en welke logische benadering laat fouten toe? Zo betekent het vertikale denken doorgaan in dezelfde richting, maar blijven we 'in dezelfde kuil'. Hoe duidelijk dit ook is voor iedere graver, het schijnt toch gemakkelijker te zijn om op de dezelfde plaats door te graven dan ergens anders opnieuw te beginnen.Logisch denken plaatst de ene zekerheid op de andere, maar wat als het uitgangspunt (of een bepaalde aanname) niet juist was?